FARMAKOREZISTENT EPILEPSIYADA STEROIDLARNING AHAMIYATI

Аннотация

Kirish. Farmakorezistent epilepsiya (FRE) – ikki yoki undan ortiq to‘g‘ri tanlangan dori-darmonlarga javob bermaydigan epilepsiya bo‘lib, bolalarda 10–40% holatlarda uchraydi va neyroyallig‘lanish bu jarayonda muhim rol o‘ynashi mumkin. Tadqiqotning maqsadi bolalardagi FRE holatlarida steroid davolash samaradorligini, etiologiya va tutilish turlariga qarab, hamda turli steroid protokollarini taqqoslab baholashdan iborat.

Maqsad. Ushbu retrospektiv ko‘p markazli kohort tadqiqoti 2020–2025 yillarda o‘tkazilgan. Tadqiqotda Samarqand Davlat Tibbiyot Universitetining Neyroxirurgiya va Nevrologiya markazlarida steroid bilan davolangan barcha FRE bemorlari qamrab olindi.

Materiallar va usullar. Ushbu retrospektiv tadqiqotda FRE bilan og‘rigan bolalarda steroid davolashning samaradorligi baholandi va natijalarga ko‘ra, ayniqsa immun/infeksion va strukturaviy etiologiyali bemorlarda tutqanoqlar sezilarli darajada kamaydi, genetik etiologiyada esa samaradorlik past bo‘ldi. Eng yaxshi natijalar 3 kunlik metilprednizolon protokoli (P1) bilan kuzatildi, ammo davolashga javob individual etiologiyaga va tutilish shakliga bog‘liq bo‘lib, adabiyotdagi protokollar xilma-xilligi bilan cheklangan.

Natijalar. Deksametazon ikki haftalik va bir oylik terapiyadan so‘ng bemorlarning 57%ida qisman javob bergan bo‘lsa-da, metilprednizolon va gidrokortizon uchun bu davrda sezilarli samaradorlik kuzatilmadi. Tadqiqotning cheklovlari orasida retrospektiv dizayn, kichik namuna hajmi va tutqanoq chastotasi bo‘yicha ota-onalar kundaligiga tayanish mavjud.

Xulosa. Bizning tadqiqotimiz FRE bilan og‘rigan bolalarda, ayniqsa immun vositali, tizimli shakllar va fokal EEG holatlarida steroidlarning samaradorligini tasdiqlaydi hamda mavjud protokollar orasida ayrim steroidlar yuqori javob tezligini ko‘rsatishini aniqlaydi. Biroq, standart protokol yo‘qligi va genetik shakllarda ta’sirchanlik farqlari sababli, keng ko‘lamli randomizatsiyalangan tadqiqotlar zarur.